Platform như một nền tảng vững chắc, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển và đổi mới trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Với tiềm năng phát triển to lớn trong tương lai, Platform sẽ đóng vai trò ngày càng quan trọng trong tổ chức, doanh nghiệp, đặc biệt là các mô hình nền tảng kỹ thuật số (digital platform). Bài viết này, FPT Cloud sẽ giúp người dùng “khai mở” nhiều thông tin hữu ích về 10 mô hình platform nổi bật nhất hiện nay dành cho doanh nghiệp.
1. Platform là gì?
Platform (nền tảng) là một hệ thống hoặc cơ sở hạ tầng kỹ thuật kết nối các công nghệ nhằm tạo ra môi trường thực thi cụ thể. Nền tảng là một quy trình cần thiết trong mọi ứng dụng phát triển phần mềm. Từ Apple cho đến Android và nhiều ứng dụng phần mềm khác đều cần có Platform. Ví dụ như hệ sinh thái Platform (Platform Ecosystem) của Apple sẽ bao gồm Macbook, IMAC, Iphone.
[caption id="attachment_62412" align="aligncenter" width="1024"] Platform là gì? Những khái niệm cơ bản nhất về Nền tảng[/caption]
Một Platform (Nền tảng) thông thường bao gồm phần cứng, hệ điều hành (HĐH) và các chương trình điều phối sử dụng tập lệnh cho một bộ xử lý.
Khi mua phần mềm, điều quan trọng là phải biết phần mềm được viết cho nền tảng nào. Một số phần mềm có nền tảng cụ thể, có nghĩa là các nhà phát triển đã phát triển rõ ràng chương trình ứng dụng của họ để chạy trên một nền tảng - chẳng hạn như Windows hoặc Mac.
Phần mềm cũng có thể đa nền tảng (cross platform) hay multi platform, có nghĩa là mã đối tượng có thể chạy trên nhiều hệ điều hành, ví dụ như cả Windows, Mac và Linux.
>>> Xem thêm: Backend là gì? Vai trò và cách trở thành lập trình Backend
2. 10 mô hình Platform phổ biến nhất, mới nhất dành cho các doanh nghiệp
TOP những mô hình nền tảng phổ biến nhất hiện nay được người dùng và doanh nghiệp tin dùng là:
Cloud Computing Platform (Nền tảng điện toán đám mây)
AI Platform (Nền tảng AI)
Customer Data Platform (Nền tảng dữ liệu khách hàng)
Business Service Platform (Nền tảng dịch vụ doanh nghiệp)
Software Platform (Nền tảng phần mềm)
Digital Marketing Platform (Nền tảng Digital Marketing)
IoT Platform (Nền tảng IoT)
Blockchain Platform (Nền tảng Blockchain)
Hardware Platform (Nền tảng phần cứng)
Social Platform (Media Platform)
2.1 Cloud Computing Platform
Mô hình Cloud Computing này cung cấp môi trường để phát triển, triển khai và quản lý các ứng dụng phần mềm mà không cần phải lo lắng về cơ sở hạ tầng phần cứng và phần mềm.
[caption id="attachment_62366" align="aligncenter" width="980"] Các mô hình nền tảng điện toán đám mây: Private Cloud, Hybrid Computing và Public Cloud[/caption]
Ví dụ về các nền tảng điện toán đám mây:
FPT Cloud: Không chỉ là đơn vị cung cấp dịch cloud computing nội địa tại thị trường Việt mà FPT Cloud còn cung cấp một hệ sinh thái sản phẩm tích hợp để đảm bảo được hạ tầng của doanh nghiệp vận hành một cách tốt nhất như: Dịch vụ sao lưu dữ liệu (Backup Services), Dịch vụ khôi phục hệ thống sau thảm họa (Disaster Recovery Service), Dịch vụ lưu trữ dữ liệu phi cấu trúc (Object Storage Service) và Dịch vụ máy tính ảo cho doanh nghiệp (Cloud Desktop Service).
Amazon Web Services (AWS) Elastic Beanstalk: Dịch vụ PaaS phổ biến cho phép các nhà phát triển triển khai và quản lý các ứng dụng Java, .NET và PHP.
>>> Xem thêm: Proxy là gì? Tính năng, cách hoạt động và cài đặt Proxy
Microsoft Azure App Service: Dịch vụ PaaS cung cấp môi trường để phát triển và triển khai các ứng dụng web và di động.
Google App Engine: Dịch vụ PaaS cho phép các nhà phát triển triển khai các ứng dụng Python và Java trên nền tảng Google Cloud.
Heroku: Nền tảng PaaS phổ biến cho phép các nhà phát triển triển khai các ứng dụng web (platform web) bằng nhiều ngôn ngữ lập trình khác nhau.
>> Xem thêm: TOP 9 Dịch Vụ Điện Toán Đám Mây Tốt Nhất 2025
2.2 AI Platform
Platform AI là nền tảng cung cấp các công cụ và dịch vụ để phát triển và triển khai các ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI). Nó giúp các nhà phát triển AI dễ dàng tạo ra các mô hình AI, đào tạo chúng trên dữ liệu lớn và triển khai chúng vào các ứng dụng thực tế.
[caption id="attachment_62414" align="aligncenter" width="1000"] Các mô hình nền tảng AI được sử dụng nhất hiện nay[/caption]
Các ví dụ về nền tảng AI:
FPT AI Factory cung cấp các giải pháp về: FPT AI Infrastructure, FPT AI Studio và FPT AI Inference.
Google AI Platform bao gồm: TensorFlow, Cloud TPUs và AI Hub.
Amazon SageMaker bao gồm: SageMaker Studio, SageMaker Autopilot và SageMaker Canvas.
Microsoft Azure AI bao gồm: Cognitive Services, Azure Machine Learning và Azure Databricks.
2.3 Customer Data Platform (CDP)
Customer Data Platform (CDP) là một nền tảng phần mềm tập trung dữ liệu khách hàng từ nhiều nguồn khác nhau để tạo ra một hồ sơ khách hàng thống nhất. Hồ sơ này sau đó có thể được sử dụng để cá nhân hóa trải nghiệm khách hàng, cải thiện hiệu quả tiếp thị và tăng doanh thu.
[caption id="attachment_62415" align="aligncenter" width="947"] Customer Data Platform (CDP): Nền tảng phần mềm dữ liệu khách hàng[/caption]
Các phần mềm cung cấp về Customer Data Platform (CDP):
Adobe Customer Data Platform: Adobe Customer Data Platform là một giải pháp CDP toàn diện cung cấp tất cả các tính năng cần thiết để thu thập, hợp nhất, quản lý, phân tích và kích hoạt dữ liệu khách hàng.
Oracle Customer Data Platform: Cung cấp khả năng tích hợp dữ liệu sâu rộng và các công cụ phân tích tiên tiến.
Segment Customer Data Platform: Có khả năng thu thập dữ liệu nhanh chóng và dễ dàng từ nhiều nguồn khác nhau.
Treasure Data Customer Data Platform: Cung cấp khả năng mở rộng cao và khả năng tích hợp với nhiều hệ thống khác nhau.
2.4 Business Service Platform
[caption id="attachment_62416" align="aligncenter" width="800"] Business Service Platform (BSP) là mô hình dịch vụ cung cấp các giải pháp kinh doanh trên nền tảng kỹ thuật số[/caption]
Business Service Platform (BSP) là mô hình kinh doanh cung cấp các dịch vụ kinh doanh thông qua một digital platform (nền tảng kỹ thuật số). BSP thường tập trung vào việc tạo ra một hệ sinh thái kinh doanh cung cấp nhiều dịch vụ hoặc sản phẩm khác nhau từ giao diện chung hoặc một hệ thống tích hợp.
Các đơn vị chuyên về Nền Tảng Dịch Vụ Kinh Doanh:
Grab, Gojek,...: Cung cấp các dịch vụ gọi xe, giao đồ ăn, thanh toán di động, giao hàng và nhiều dịch vụ khác.
Shopee, Lazada, Tiki,..: Cung cấp nền tảng cho các dịch vụ thương mại điện tử, thanh toán di động và dịch vụ logistics.
2.5 Software Platform
Software Platform là nền tảng cung cấp môi trường để phát triển và chạy các ứng dụng phần mềm. Nó bao gồm các thành phần phần mềm như hệ điều hành, thư viện, framework, API và các công cụ khác.
[caption id="attachment_62417" align="aligncenter" width="900"] Các dạng mô hình nền tảng phần mềm phổ biến nhất[/caption]
Ví dụ về các ứng dụng của Nền Tảng Phần Mềm:
Microsoft Windows: Hệ điều hành phổ biến cho máy tính cá nhân, cung cấp môi trường phát triển cho các ứng dụng Windows.
macOS: Hệ điều hành cho máy tính Mac, cung cấp môi trường phát triển cho các ứng dụng macOS.
Linux: Hệ điều hành mã nguồn mở phổ biến, cung cấp nhiều bản phân phối khác nhau với các môi trường phát triển khác nhau.
Android: Hệ điều hành cho thiết bị di động, cung cấp môi trường phát triển cho các ứng dụng Android.
iOS: Hệ điều hành cho thiết bị di động của Apple, cung cấp môi trường phát triển cho các ứng dụng iOS.
2.6 Digital Marketing Platform
Nền Tảng Tiếp Thị Kỹ Thuật Số là hệ thống hoặc phần mềm được sử dụng để quản lý, triển khai và theo dõi các chiến dịch tiếp thị kỹ thuật số. Nền tảng này cung cấp công cụ cho các nhà tiếp thị để tạo, quản lý và theo dõi các chiến dịch quảng cáo trực tuyến, email marketing, SEO, content marketing, social media marketing,...
[caption id="attachment_62418" align="aligncenter" width="960"] Các mô hình nền tảng tiếp thị kỹ thuật số tốt nhất hiện nay như: Google, Adobe, Salesforce, Hubspot, Linkedin, Amazon…[/caption]
Các giải pháp nền tảng cho tiếp thị kỹ thuật số:
Google Marketing Platform bao gồm: Các công cụ như Google Ads, Google Analytics, Google Tag Manager, Google Optimize,...
Adobe Marketing Cloud bao gồm: Adobe Analytics, Adobe Experience Manager, Adobe Target, Adobe Campaign,...
Salesforce Marketing Cloud bao gồm: Salesforce Pardot, Salesforce Marketing Cloud Social, Salesforce Marketing Cloud Email,...
HubSpot Marketing Hub bao gồm: HubSpot Marketing Automation, HubSpot CRM, HubSpot SEO, HubSpot Social,...
2.7 IoT Platform
[caption id="attachment_62419" align="aligncenter" width="1732"] Các mô hình nền tảng IoT phổ biến nhất: Amazon Web Services (AWS), Microsoft Azure IoT Hub và Google Cloud IoT Core[/caption]
Platform IoT là một nền tảng phần mềm cung cấp các dịch vụ và công cụ để quản lý và vận hành các thiết bị IoT. Nó đóng vai trò quan trọng trong trung tâm trong hệ sinh thái IoT, giúp kết nối các thiết bị, thu thập dữ liệu, phân tích dữ liệu và cung cấp các dịch vụ giá trị cho người dùng.
Các đơn vị cung cấp về nền tảng IoT:
Amazon Web Services (AWS) IoT Core: Cung cấp các dịch vụ IoT toàn diện như kết nối, quản lý thiết bị, thu thập dữ liệu, phân tích dữ liệu và dịch vụ.
Microsoft Azure IoT Hub: Cung cấp các dịch vụ IoT tương tự như AWS IoT Core.
Google Cloud IoT Core: Cung cấp các dịch vụ IoT tích hợp với các dịch vụ đám mây khác của Google.
ThingsBoard: Là một platform IoT mã nguồn mở cung cấp các dịch vụ IoT toàn diện.
Kaa: Là một platform IoT mã nguồn mở khác cung cấp các dịch vụ IoT linh hoạt và có thể tùy chỉnh.
2.8 Nền tảng Blockchain
Blockchain Platform (Nền tảng công nghệ chuỗi khối) là mô hình mới được ra mắt trong vài năm qua và được ứng dụng trong việc quản lý các dữ liệu dưới dạng chuỗi khối. Blockchain Platform cũng có cấu trúc tương tự hệ điều hành iOS hay Android.
[caption id="attachment_62420" align="aligncenter" width="992"] Blockchain Platform: Mô hình nền tảng công nghệ chuỗi khối[/caption]
Ví dụ về mô hình nền tảng này:
Ethereum: Là Platform Blockchain phổ biến nhất hiện nay, cung cấp môi trường phát triển linh hoạt và hỗ trợ nhiều DApps đa dạng.
Hyperledger Fabric: Là Platform Blockchain tập trung vào doanh nghiệp, cung cấp tính bảo mật và quyền riêng tư cao cho các DApps.
Corda: Là Platform Blockchain được thiết kế cho các ứng dụng tài chính, cung cấp tính minh bạch và hiệu quả cho các giao dịch tài chính.
EOS: Là Platform Blockchain có khả năng mở rộng cao, có thể hỗ trợ lượng lớn người dùng và giao dịch.
2.9 Hardware Platform
Mô hình Hardware Platform là nền tảng phần cứng cơ bản cho phép các phần mềm và ứng dụng khác có thể hoạt động. Nó bao gồm các thành phần vật lý như vi xử lý, bộ nhớ, cổng kết nối, card mạng và các linh kiện khác.
[caption id="attachment_62421" align="aligncenter" width="800"] Nền tảng phần cứng cụ thể của máy tính sẽ xác định phần mềm nào có thể chạy[/caption]
Ví dụ về Hardware Platform:
Máy tính cá nhân: Bao gồm CPU, RAM, ổ cứng, card màn hình, card mạng,... Trong quá trình vận hành, những nền tảng phần cứng này đôi khi cần được khởi động lại để đảm bảo hiệu suất. >>> Xem thêm: Reboot là gì? Hướng dẫn cách Reboot đơn giản
Điện thoại thông minh: Bao gồm CPU, RAM, bộ nhớ trong, màn hình cảm ứng, camera,...
Máy chủ: Bao gồm nhiều CPU, RAM lớn, ổ cứng dung lượng cao,...
Thiết bị IoT: Bao gồm vi điều khiển, cảm biến, bộ truyền động,....
2.10 Social Platform (Media Platform)
Mô hình Platform Social, hay còn gọi là mạng xã hội, là nền tảng trực tuyến cho phép người dùng kết nối, chia sẻ thông tin và tương tác với nhau. Theo thống kê của Statista vào ngày 26 tháng 3 năm 2025, TOP 5 nền tảng mạng xã hội được sử dụng nhiều nhất đối với Social Media & User Generated Content lần lượt là: Facebook, Youtube, Instagram, WhatsApp và Tiktok.
[caption id="attachment_62422" align="aligncenter" width="1366"] TOP Social Platforms (Media Platforms) được nhiều người sử dụng nhất trên thế giới 2024[/caption]
Các mô hình này bao gồm các trang web (platform web) và ứng dụng di động (mobile app) cung cấp các tính năng phổ biến như:
Tạo hồ sơ: Người dùng có thể tạo hồ sơ cá nhân để giới thiệu bản thân, chia sẻ sở thích và kết nối với bạn bè.
Chia sẻ nội dung: Người dùng có thể chia sẻ nội dung như văn bản, hình ảnh, video và liên kết với những người khác, ví dụ các nền tảng Podcast Platforms như Spotify cho phép người dùng chia sẻ nội dung podcast thông qua RSS, bạn có thể tìm hiểu thêm: RSS là gì? Cách hoạt động và hướng dẫn sử dụng RSS .
Tương tác: Người dùng có thể thích, bình luận và chia sẻ nội dung của người khác, cũng như tham gia vào các nhóm và diễn đàn.
Gửi tin nhắn: Người dùng có thể gửi tin nhắn riêng tư cho nhau.
Quảng cáo: Các doanh nghiệp có thể sử dụng mạng xã hội để quảng cáo sản phẩm và dịch vụ của họ.
Một số ví dụ về nền tảng mạng xã hội:
Facebook: Mạng xã hội lớn nhất thế giới với hơn 2 tỷ người dùng hoạt động hàng tháng.
Instagram: Mạng xã hội tập trung vào chia sẻ hình ảnh và video.
Twitter (X là tên gọi mới của Twitter): Mạng xã hội cho phép người dùng chia sẻ tin nhắn ngắn (tweet) với tối đa 280 ký tự.
LinkedIn: Mạng xã hội dành cho các chuyên gia và doanh nghiệp.
YouTube: Nền tảng chia sẻ video lớn nhất thế giới.
3. Ưu điểm - Nhược điểm của Các Nền Tảng
3.1 Ưu điểm của Platforms
Mô hình platform phát triển vượt trội và mạnh mẽ nhờ các ưu điểm của nó. Cụ thể là:
Tăng tính tương tác: Mô hình Platform tạo ra một môi trường tương tác giữa nhiều bên tham gia, từ đó tạo ra cơ hội tạo ra giá trị thông qua việc chia sẻ dữ liệu, ý tưởng và tạo ra một môi trường đổi mới.
Tạo ra cộng đồng mạnh mẽ: Ứng dụng hệ sinh thái dựa trên Platform thường tạo ra một cộng đồng sôi nổi, một môi trường thúc đẩy sự tương tác và hợp tác.
Linh hoạt và đổi mới: Mô hình Platform cho phép các bên tham gia linh hoạt trong việc phát triển và triển khai các giải pháp mới, từ đó tạo ra cơ hội đổi mới liên tục.
Dễ dàng mở rộng và tích hợp: Hệ sinh thái dựa trên Platform thường dễ dàng mở rộng và tích hợp với các bên thứ ba, từ đó tạo ra sự linh hoạt và khả năng tương tác lớn.
3.2 Nhược điểm của Platforms
Dù có nhiều ưu điểm nhưng điều đó không có nghĩa là platform thật sự hoàn hảo. Theo đó, các điểm sáng của mô hình kinh doanh truyền thống cũng chính là nhược điểm của platform.
Một số hạn chế của các mô hình nền tảng:
Không phù hợp để phục vụ các nhóm người tiêu dùng cụ thể vì khả năng quản lý chuỗi giá trị kém.
Không thể quản trị trải nghiệm khách hàng đầu cuối một cách hiệu quả, chi tiết và chuyên nghiệp như các mô hình kinh doanh truyền thống.
Phụ thuộc vào các bên thứ ba. Quá trình quản lý mối quan hệ này có thể tạo ra những rủi ro về sự phát triển của doanh nghiệp.
Sự cạnh tranh giữa các bên tham gia rất lớn, đòi hỏi người dùng cần kiểm soát cẩn thận để đảm bảo sự công bằng và minh bạch.
Việc quản lý và bảo vệ dữ liệu khi chia sẻ trên một hệ sinh thái dựa trên Platform khá phức tạp, dễ bị lộ thông tin cá nhân.
4. Phân biệt giữa Platform (Mô hình nền tảng) và Pipeline (Mô hình kinh doanh truyền thống)
Mô hình Platform và mô hình Pipeline là hai mô hình kinh doanh khác nhau với những đặc điểm và cách thức hoạt động riêng biệt. Dưới đây là bảng so sánh giúp người dùng dễ dàng phân biệt hai mô hình này:
[caption id="attachment_62423" align="aligncenter" width="720"] So sánh các tiêu chí khác biệt giữa Platform (Mô hình nền tảng) và Pipeline (Mô hình kinh doanh truyền thống)[/caption]
Tiêu chí so sánh
Platform (Mô hình nền tảng)
Pipeline (Mô hình kinh doanh truyền thống)
Định nghĩa
Là mô hình kinh doanh tạo ra một môi trường kết nối người mua và người bán, nơi giá trị được tạo ra thông qua sự tương tác giữa các bên tham gia trên nền tảng.
Doanh nghiệp kiếm tiền bằng cách thu phí hoa hồng từ các giao dịch diễn ra trên nền tảng. Ví dụ phổ biến là các Ecommerce Platform (Nền Tảng Thương Mại Điện Tử) như: Shopee, Lazada, Amazon..
Là mô hình kinh doanh truyền thống, nơi doanh nghiệp tạo ra sản phẩm hoặc dịch vụ bán trực tiếp cho khách hàng. Giá trị được tạo ra theo một "dòng chảy tuyến tính", từ đầu vào (sản xuất) đến đầu ra (bán hàng).
Doanh nghiệp kiểm soát chặt chẽ tất cả các khâu trong chuỗi giá trị.
Khả năng mở rộng quy mô
Nhanh chóng, dễ dàng.
Ví dụ: Các hãng taxi công nghệ chỉ cần kết nối với người đã có xe với người có nhu cầu dùng dịch vụ.
Khó khăn do các vấn đề về tài chính và rào cản địa lý.
Ví dụ: Chợ truyền thống thì chỉ thu hút được những người xung quanh khu vực đó.
Cộng đồng người dùng
Rộng lớn xuyên quốc gia
Hạn chế
Giá trị cốt lõi
Tạo ra môi trường kết nối để các bên tham gia (người dùng, nhà cung cấp, nhà phát triển) tương tác và tạo ra giá trị cho nhau.
Cung cấp sản phẩm hoặc dịch vụ cụ thể cho khách hàng.
Rủi ro
Rủi ro cao do phụ thuộc vào sự tương tác và tạo ra giá trị của các bên tham gia trên nền tảng.
Rủi ro thấp hơn do có mô hình kinh doanh rõ ràng và dễ dự đoán hơn.
Doanh thu
Thu phí giao dịch, hoa hồng, phí quảng cáo,... từ các bên tham gia trên nền tảng.
Thu lợi nhuận từ việc bán sản phẩm hoặc dịch vụ trực tiếp cho khách hàng.
Ví dụ
Facebook, Google, Amazon, Shopee, Lazada.
Apple, Samsung, Toyota, Coca-Cola, Unilever.
Bảng 1.1: So sánh sự khác nhau giữa hai mô hình Platform và Pipeline
5. Ứng dụng Các Mô Hình Nền Tảng trong lĩnh vực Mobile
[caption id="attachment_62424" align="aligncenter" width="2560"] Các mô hình nền tảng Mobile App: IOS của Apple, Windows Mobile của Microsoft và Android của Google[/caption]
Platform trong lĩnh vực Mobile thường được hiểu là các hệ điều hành di động, cung cấp nền tảng cho các nhà phát triển để tạo ra các ứng dụng di động. Một số hệ điều hành di động phổ biến nhất hiện nay là:
iOS của Apple: iOS là hệ điều hành di động của Apple được sử dụng trên iPhone, iPad và iPod Touch. Đây cũng là nền tảng cho việc phát triển ứng dụng trên App Store.
Windows Mobile của Microsoft: Mặc dù không còn được phát triển và hỗ trợ, Windows Mobile trước đây là một nền tảng quan trọng trong lĩnh vực di động.
Android của Google: Android là hệ điều hành di động phổ biến nhất trên thế giới, được sử dụng trên nhiều loại thiết bị di động từ nhiều nhà sản xuất khác nhau. Google Play Store là nền tảng phát triển chính cho ứng dụng Android.
Platform là một mô hình kinh doanh và công nghệ quan trọng trong thời đại số, có tiềm năng to lớn trong việc thay đổi cách thức chúng ta sống, làm việc và tương tác với nhau. Nền tảng mang lại nhiều lợi ích cho người dùng, doanh nghiệp và xã hội. Tuy nhiên, FPT Cloud khuyên bạn lưu ý đến những hạn chế và rủi ro tiềm ẩn của mô hình này trước khi quyết định áp dụng.